De eerste etappe van het Elfstedenpad loopt van Leeuwarden naar Mantgum. Deze etappe is 21 km lang en brengt je van de Vrouwenpoort in Leeuwarden, via de Elfstedenhal naar de weilanden rondom Deinum en de Greidhoeke. Gras, weilanden en ontelbare slootjes. Het wandelpad brengt je uiteindelijk tot Mantgum, een dorp met treinstation en supermarkt.
Je leest hier mijn ervaringen en praktische tips om te kunnen genieten van deze 1e etappe van het Elfstedenpad: Leeuwarden – Mantgum.
Probe around the Globe gebruikt affiliate links. Als je op een van mijn affiliate links klikt en daarna een aankoop doet, verdien ik hierop een kleine commissie. Hier zitten geen extra kosten aan voor jou, maar helpt deze website enorm!
Ik ben in 2023 aan het Elfstedenpad begonnen. Ik loop alleen en ik heb mijn Elfstedenpad naar beste inzicht ingedeeld. Wil je meer lezen over het Elfstedenpad en mijn wandelavonturen, ga dan naar deze Elfstedenpad pagina.
Etappe 1 van het Elfstedenpad: Leeuwarden – Mantgum
Vorige maand wilde ik al gaan wandelen maar helaas was ik ziek en heb ik mijn 1e wandelweekend in Friesland een maand opgeschoven. Ik ben dus opgetogen als ik dan eindelijk in Leeuwarden aankom.
Hoewel, ik misschien al 100x in Friesland ben geweest, ben ik nog nooit in Leeuwarden geweest. Ik kijk dan ook mijn ogen uit naar de grachten met boten, oude huizen met gevels en de leuke winkeltjes die her en der verstopt zitten.
Proloog door Leeuwarden
Ik probeer de route van de proloog door Leeuwarden te volgen, maar deze staat niet gemarkeerd. Om de paar minuten controleer ik mijn app voor de route, ik ontwijk schoolkinderen, word bijna overhoop gereden door fietsers. Dan mis ik een stoepje doordat de zon fel schijnt en begin ik voor de 3e keer aan mijn verhaal voor de camera.
Dit werkt totaal niet. Ik ben nog redelijk in de buurt van de Vrouwenpoort in Leeuwarden en besluit mijn plan om de proloog te lopen te annuleren. Ik begin gewoon vandaag aan de 1e etappe!
Elfstedenpad 1e etappe: Leeuwarden naar Mantgum, de route
Deze etappe van het Elfstedenpad, staat beschreven als 1e etappe, route 1-2-3 in het boekje Elfstedenpad Wandeltocht der Wandeltochten. Je kunt ook de route downloaden als gpx. Maar de route is redelijk goed gemarkeerd langs de weg (als je Leeuwarden eenmaal uit bent).
Vanaf het station loop ik door de binnenstad een deel van de proloog. Ik ga langs bij de lokale VVV om vast mijn 1e stempel te halen. Hier in de buurt ligt de Prinsentuin, van waaruit je zo bij de Vrouwenpoortsbrug bent waar de 1e etappe, en het Elfstedenpad, officieel begint.
Er is hier geen markering of enige indicatie dat ‘de wandeltocht der wandeltochten’ hier begint. Dus ik ga maar gewoon op pad. De route loopt kriskras door een woonwijk tot je bij het WTC uitkomt. Het is echt puzzelen want ik zie hier nergens de geel-rode markering van het wandelpad.
Elfstedenhal Leeuwarden
Eenmaal bij het WTC is de route weer duidelijk. Je loopt langs het water, maar maakt even een uitstapje langs de Friese Elfstedenhal van Leeuwarden. Hier bij het standbeeld van een schaatserrijder, mét de namen van alle winnaars op de sokkel, lijkt de tocht écht begonnen.
Uiteraard ga ik op de foto met de kant met de namen van de dames die de tocht hebben gewonnen! Het elfsteden-gevoel wordt hier goed aangewakkert.
Mocht dé tocht er ooit nog komen, dan zullen de rijders bij de Elfstedenhal beginnen. Ik wandel weer richting het water en in gedachten zie ik in de vroege winterochtend een hele kluwe schaatsers naar het water rennen.
Leeuwarden – Deinum
Na nog enkele bedrijfshallen en industrie, opent het landschap zich voor mij. Ik wandel op een verhard fietspad en voor me ligt de N31. Het is er lastig inkomen met het geraas van het verkeer en de wind die me in mijn gezicht slaat.
Jeumig, wat is het koud! En wat waait het hard! Als ik in Ristumazijl aankom waai ik bijna van een brug!
Over de dijk kan ik Deinum al zien liggen. Ik zie de trein naar Harlingen rijden en controleer hoe laat de trein naar Leeuwarden gaat. Over 10 minuutjes.
Ik besluit even flink door te stappen en kom net op tijd voor de trein naar Leeuwarden. Het is wel even genoeg geweest voor vandaag.
Deinum – Mantgum of Mantgum – Deinum
De volgende dag bestudeer ik het weer. Er wordt zware wind en harde windstoten voorspeld. Ik zie dat de wind uit het zuid-westen waait. Dat is precies de richting die ik moet lopen als ik van Deinum naar Mantgum loop. Ik besluit daarom dit deel van de etappe andersom te lopen.
Ik begin in Mantgum in de vroege ochtend. Direct buiten het dorp loopt het pad direct de weilanden in. Via een graspad loop ik ineens tussen de schapen. Langs de bekende Friese kop-hals-romp boederij, over het erf en over het grasland.
Het waait inderdaad flink maar op dit deel heb ik de wind in de rug. Ik kruis de spoorlijn en kom in Jorwert aan. De dorpskern is verlaten op de vroege ochtend dus ik zet koers naar Fûns en over het fietspad naar Bears.
Links water, rechts water en voor me uit het eindeloos slingerende voetpad. In de verte her en der een kerktoren, en veel verder weg de grote torens van Leeuwarden.
Uniastate Bears
In Bears breekt het zonnetje door en werpt de stalen replica van de State van Unia een vreemd silouette. Helaas is het terrein afgesloten dus ik maak van een afstandje een fotootje en loop weer door.
Vanuit Bears ben ik zo in Jellum. Ook hier is de horeca gesloten maar gelukkig is de plaatselijke fietsenboer open. Ik vraag of ik even van het toilet gebruik kan maken, en dat kan. Gelukkig! Dat lucht op!
Maar hierna loop ik pal tegen de wind in. Het is een lang recht stuk in de richting van Hilaard. Een fietser komt amper vooruit en ik loop zelf diep voorovergebogen over het pad. Ik zie vooral mijn schoenen in een waas van tranen die uit mijn ooghoeken waaien.
Pauze in Boksum
Opgelucht sla ik af in de richting van Boksum. Het dorp ligt voor me en erachter kan ik de kerktoren van Deinum zien liggen. Ik stap even goed door want ik heb het ijskoud. Ik weet dat in Boksum de lokale bakker, Sybesma, ook koffie en thee service aanbiedt.
De bakkersvrouw dringt ook aan dat ik écht van het toilet gebruik mag maken, dus dat sla ik niet af. Ik mag in het dichte theehuisje gaan zitten en zit lekker uit de wind met mijn kopje thee en plakjes Fries suikerbrood. Awh, dat is even lekker.
Ik rits de jas hoog dicht omdat ik weer op pad ga. Nog een uurtje schat ik naar Deinum. Ik kan er weer even tegenaan maar na de kerk van Boksum, word ik overvallen door nog hardere wind dan eerder.
Laatste stukje richting Deinum
Ik loop pal tegen de wind in en zachtjes begint er regen op mijn capuchon te tikken. Binnen no time ben ik behoorlijk nat en het smalle fietspad tussen het gras loopt snel onder water. Ik somp in mijn schoenen en glibber in de modder. Niet leuk meer.
Het Elfstedenpad loopt hier kriskras tussen de landerijen door maar ik steek een stukje binnendoor via de doorgaande weg. Er rijden toch geen auto’s. Met mijn hoofd gebogen voor de wind en de regen, schrik ik ineens op door de trein die voor mijn neus langs rijdt.
Die had ik dus even niet gezien en het is maar goed dat ik de trein opmerk, anders was ik misschien zomaar de onbewaakte spoorwegovergang opgewandeld. Opletten dus.
In Deinum staat de kerk met uienkoepel pontificaal op mij te wachten. Ik loop er langs maar geloof het nu wel. Ik zet koers richting het treinstation voor de trein richting Leeuwarden.
Hoe kom je bij het beginpunt in Leeuwarden
De 1e etappe van het Elfstedenpad begint bij de Vrouwenpoortsbrug in Leeuwarden. De dichtsbijzijnde bushalte zit op de Harlingersingel met vele busverbindingen binnen Leeuwarden.
Je bereikt de Vrouwenpoortsbrug makkelijk lopend van het Centraal Station van Leeuwarden. Dit is ongeveer 1 km maar er is genoeg te zien in Leeuwarden om even een rondje te lopen. Vanuit Station Leeuwarden gaan er natuurlijk allerlei treinen naar de rest van Nederland.
De Arriva trein Leeuwarden – Harlingen stopt ook in Deinum. De trein van Leeuwarden naar Stavoren stopt in Mantgum.
Kom je met de auto, dan zijn er tal van parkeerplaatsen in Leeuwarden. De meeste zijn betaald parkeren. Je kunt gebruik maken van verschillende P+R parkeerplaatsen. Ik parkeer de auto bij P+R achter het station. Omdat ik vandaag met de trein ga, krijg ik korting en betaal ik €4.50 voor de hele dag.
Hoe kom je bij het eindpunt in Mantgum
Het officiële eindpunt van deze 1e etappe van het Elfstedenpad ligt bij bushalte Hoek in Mantgum. Dit is ongeveer 1 km buiten het dorp en 1.5 km vanaf het trein station Mantgum.
Bij bushalte Hoek in Mantgum stopt bus 593 die Sneek met Leeuwarden verbindt. Maar je kunt volgens mij beter naar het station lopen en daar de trein nemen naar Leeuwarden of Sneek.
Kom je met de auto, dan kun je die overal gratis parkeren in Mantgum, bij het station en de supermarkt of in de gemarkeerde parkeervakken.
Waar kun je jouw Elfstedenpad stempel halen?
Je vertrekt uit, of komt aan, in Leeuwarden, een van de Friese Elfsteden dus er mag gestempeld worden! In Leeuwarden kun je een stempel halen bij het Leeuwarden Visitor Center. Het adres is Heer Ivostraatje 1 in Leeuwarden. Het is het kleine vierkante gebouwtje aan het plein bij de Oldehove kerk. Ze zijn elke dag geopend van de ochtend tot 6 uur.
Een 2e optie is het Post-Plaza Hotel & Grand Café in Leeuwarden. Je kunt hier natuurlijk even bijkomen met een kop koffie of borrel of lekker eten, overnachten én een stempel halen. Je kunt hier zeker voor 10 uur ’s ochtends terecht en na 6 uur ’s avonds ook nog.
Mijn ervaringen met lopen van de 1e etappe van het Elfstedenpad: Leeuwarden – Mantgum
Zoals je allicht hebt gemerkt heb ik een beetje last van de wind en de bijbehorende temperatuur. Ik had een warmer t-shirt aan moeten doen én ik had mijn handschoenen mee moeten nemen.
Al met al heb ik wat moeite om er weer in te komen. De lange reis vanuit het zuiden naar Leeuwarden was vermoeiend en dan direct beginnen met wandelen is geen goed idee.
Maar dat alles terzijde ben ik erg opgetogen. De wandeltocht der wandeltochten is begonnen voor mij. Ik ben euforisch om mijn eerste stempel te halen en ik geniet van de leuke oude woningen in Leeuwarden en de schattige dorpjes onderweg.
Mijn cijfers voor etappe 1 van Leeuwarden naar Mantgum
Dag 1: ik begin om 14h in Leeuwarden naar Deinum te lopen. Ik ben net op tijd voor de trein van 15.35 uur vanaf Deinum station.
Dag 2: Vandaag begin ik om 10.15 uur in Mantgum. Ik stop in Deinum en neem de trein van 14.35 uur naar Leeuwarden.
Weer: Het waait ontzettend hard. Er waait een zuid-westen wind, windkracht 7-8 met windstoten van 90 km/h. Op de 1e dag is het zonnig maar op de 2e dag heb ik het zonnetje niet gezien. Weg veel grijze wolken en regen.
Hoogtepunt: De 1e stempel in Leeuwarden is wel een bijzonder moment. Ook het vertrek vanaf het monument bij de Elfstedenhal is een klein geluktsmomentje voor mij.
Pauze/Toilet/Rustopties: In Leeuwarden is genoeg horeca, in Deinum is een supermarkt en bakker. In Boksum is ook een bakker met koffie/thee mogelijkheden. Onderweg passeer ik Eetcafe Jonker in Jellum, dorpshuis in Bears, het Wapen van Baarderadeel in Jorwert maar allemaal zijn ze nog niet open. In Mantgum is ook een supermarkt en bakker en er zit een Rustpunt met toiletoptie bij B&B Lyts Kanaän.
Ondergrond: Bijna het hele pad is verhard, zelf tussen de graslanden door.
Caloriën verbrandt: In totaal voor mijn wandeling door de binnenstad, deel 1 naar Deinum en deel 2 van Mantgum naar Deinum: 2.840 caloriën verbrandt.
Aantal stappen: 33.798 stappen (incl. stukje door Leeuwarden)
Overnachtingen in Leeuwarden
Uiteraard zijn er genoeg opties om in Leeuwarden te overnachten. Bekijk alle accommodatie’s, met prijzen en vergelijk ze hier.
Maar wat dacht je van een nacht in het beroemde, authentieke Hotel-Cafe ’t Anker. Verwacht niet te veel luxe maar degelijke kamers en authentieke stamcafe sfeer.
Of slaap in nachtje in het verbouwde postkantoor, het Post-Plaza Hotel Cafe Leeuwarden. Je kunt hier tevens lekker eten én een stempel halen voor je stempelkaart.
Zoek je iets unieks en vind je het niet erg om in een hostel te overnachten? Dan is Alibi Hostel Leeuwarden misschien wel iets voor jou. Deze omgebouwde gevangenis heeft de vibes van een gevangenis, maar door het vrije en losse karakter van het hostel, voel je je er toch helemaal thuis.
Overnachtingen in Mantgum
In Mantgum logeer ik 2 nachten bij B&B The Rose, direct in het hart van het dorp. Het riante bed ligt heerlijk en ik maak dankbaar gebruik van het weldadige bad. De supermarkt ligt ertegenover en het station is ongeveer 5-10 minuten lopen. De gastheer en gastvrouw zijn aangenaam gastvrij, maar je moet wel minimaal 2 nachten boeken. Combineer de 1e etappe met de 2e etappe naar Sneek en dat kan makkelijk.
Zit The Rose al volgeboekt? Dan kun je de andere B&B, Lyts Kanaän overwegen. Ze hebben 2 kamers voor B&B en ook een 2 persoons studie en 6-persoons appartementen. Deze boek je voor een hele week.
Elfstedenpad: Leeuwarden – Mantgum
Ondanks dat ik 2 dagen nodig heb, om deze 1e etappe te lopen ben ik toch tevreden. Ik moet er echt even inkomen en in Friesland wandelen, is toch iets anders dan het lopen van het Pieterpad in Limburg. Ik ben wel positief verrast over de mooie dorpen, de goede bereikbaarheid met de trein en de goede paden.
Het weer valt toch iets tegen en ik zal hier toch echt mijn voorbereiding op moeten aanpassen. Maar het smaakt zeker naar meer, op naar een nieuwe dag op het Elfstedenpad.
Wat denk jij? Hoort de Proloog in Leeuwarden bij het Elfstedenpad? Ga je ook wel eens wandelen in Friesland? Deel jouw ervaring of vragen in het comment gedeelte hieronder, ik hoor graag van je!
Ik loop het Elfstedenpad alleen en ik ben in 2023 begonnen. Ik wandel telkens een paar dagen achter elkaar. Wil je meer lezen over het Elfstedenpad en mijn wandelavonturen, ga dan naar deze Elfstedenpad pagina met al mijn etappes van het Elfstedenpad.