In 2023 ben ik begonnen aan het streekpad van Friesland: Het Elfstedenpad. De wandeltocht der wandeltochten. Deze route van 283 km lang, voert je langs de Friese Elfsteden, én het bijzondere land tussen de bekende steden. De route volgt deels het water, maar voert je vooral over mooie wandelpaden en door historische dorpjes en steden. Ik deel graag mijn ervaringen, praktische tips en inspiratie. Hieronder vind je meer algemene informatie over het Elfstedenpad en de verschillende etappes.
Alle informatie is beschikbaar in het Nederlands.
Probe around the Globe gebruikt affiliate links. Als je op een van mijn affiliate links klikt en daarna een aankoop doet, verdien ik hierop een kleine commissie. Hier zitten geen extra kosten aan voor jou, maar helpt deze website enorm!
Wat is het Elfstedenpad
Het Elfstedenpad is een gemarkeerde wandeltocht in Friesland. De route is 283 km lang en begint in Leeuwarden, en loopt langs de bekende Friese Elfsteden (Sneek, IJlst, Sloten, Stavoren, Hindelopen, Workum, Bolsward, Harlingen, Franeker, Dokkum) totdat je weer terugkeert in Leeuwarden.
Uiteraard wachten we allemaal op een nieuwe Elfstedentocht, maar die zal misschien niet meer plaatsvinden. Als alternatief kun je de Elfstedentocht ook fietsen (via de uitgezette route of met Pinksteren als evenement).
Maar wandelen kan ook! Je doorkruist Friesland te voet en doet alle 11 steden aan tijdens je wandeltocht.
Hoe lang is het Elfstedenpad
Het Elfstedenpad is 283 km lang. De route wordt in de loop der tijd beoordeelt en waar nodig aangepast. Door omleidingen kan de route tijdelijk wat afwijken maar over het algemeen kun je uitgaan van een kleine 300 km door Friesland.
Voeg je ook de proloog toe in Leeuwarden, dan heb je bijna 300 km in de benen als je via de elf steden terugkeert in Leeuwarden.
Het Elfstedenpad is opgedeeld in 15 etappes, verschillend tussen de 15 en de 23 km. Gemiddeld zijn de etappes 19 km lang. Maar je kunt zo veel, of weinig, lopen als je zelf wilt. Het is helemaal aan jouw!
Hoe loop je het Elfstedenpad
Het Elfstedenpad is in 2 richtingen gemarkeerd met de geel-rode markeringen. Je kunt de wandeltocht dus tegen de klok in of met de klok mee lopen. Of kris kras, maar net zoals het jou uitkomt.
Je kunt beginnen waar je wilt en je kunt ervoor kiezen om heel ergens anders weer verder te gaan. Je kunt de ene keer van A naar B lopen en de volgende keer van C naar B. Het is maar net wat jou het beste lijkt.
Elfstedenpad in etappes lopen
Het Elfstedenpad is opgedeeld in 15 etappes van gemiddeld 19 km elk. De afstanden varieëren per etappe. Als je liever kortere stukjes wandelt, of je hebt jouw zevenmijlslaarzen aan, dan kun je gaan puzzelen voor etappes die meer bij jou passen.
Ik zou graag het Elfstedenpad in 1x lopen, zoals met het Pieterpad, maar dat is voor nu geen opties. Daarom, zal ik elke keer vanuit zuid-Nederland naar Friesland afreizen voor een lang weekend wandelen.
Ik denk dat de meeste mensen, net als ik, het Elfstedenpad in etappes lopen. Elke keer 1 etappe als je in de buurt woont. Of boek een leuk weekendje weg en wandel 1 of 2 etappes achter elkaar. Of neem een weekje vakantie in Friesland en wandel een hele week.
Standaard Elfstedenpad etappes
Ik heb me zo veel mogelijk aan de standaard etappes gehouden, maar ik bekijk wel per keer welke richting het makkelijkst loopt. Hierbij hou ik rekening met het weer, de wind en de verbindingen met het OV. Sommige etappes eindigen ‘in niemandsland’ zonder ov mogelijkheid, daarom kies ik ervoor om sommige etappes door te lopen naar het dichtsbijzijnde treinstation of bushalte.
Als je hieronder op het etappe nummer of de routenaam klikt, dan ga je naar mijn verslag van die etappe:
- Etappe 0: Proloog in Leeuwarden (12 km)
- Etappe 1: Leeuwarden – Mantgum (21 km)
- Etappe 2: Mantgum – Sneek (19 km)
- Etappe 3: Sneek – IJlst – Balk (24 km)
- Etappe 4: Balk – Sloten – Oudemirdum (20 km)
- Etappe 5: Oudemirdum – Stavoren (20 km)
- Etappe 6: Stavoren – Hindelopen – Workum (17 km)
- Etappe 7: Workum – Bolsward (17 km)
- Etappe 8: Bolsward – Harlingen Haven (24 km)
- Etappe 9: Harlingen Haven – Franeker (22 km)
- Etappe 10: Franeker – Berlikum (13 km)
- Etappe 11: Berlikum – Ferwert (23 km)
- Etappe 12: Ferwert – Dokkum (18 km)
- Etappe 13: Dokkum – Damwoude (16 km)
- Etappe 14: Damwoude – Oenkerk (15 km)
- Etappe 15: Oenkerk – Leeuwarden (15 km)
Overnachtingen tijdens het Elfstedenpad
Als je meer dan 1 dag het Elfstedenpad wandelt, dan zul je ergens moeten overnachten. Helaas is wild camperen in Nederland (bijna) nergens toegestaan dus je zult overnachtingen moeten regelen.
Er zijn verschillende mogelijkheden, variërend van bijna gratis naar zo duur als je het zelf wilt maken:
Kamperen op het Elfstedenpad
Pak jouw lichtgewicht tentje in je kunt op pad. Bij een boer betaal je misschien 5 euro om te kamperen maar de meeste (mini) campings vragen iets meer voor een trekkerstentje.
Het voordeel is dat er altijd wel plek is voor een klein trekkerstentje. Zelfs in het hoogseizoen!
Heb je een camper, caravan of tent én een auto of fiets of boot? Dan zijn je opties natuurlijk legio. Zet al je spullen neer op een camping en pingpong heen en weer naar de start en finish van de verschillende etappes.
Vrienden op de Fiets en/of bij kennissen en familie logeren
Wie heeft er nu niet vrienden of (verre) familie in Friesland wonen? Maar wonen ze ook een beetje in de buurt van het Eflstedenpad? En hebben ze een logeerkamer voor jou? Indien ja, dan heb je een mooie overnachtingsplek voor (een deel van) het Elfstedenpad.
Is het antwoord nee? Dan kun je altijd kijken bij Vrienden op de Fiets. Dit is een organisatie met een netwerk van logeeradressen langs bekende fiets- én wandelroutes. Het is dus niet alleen voor fietsers, wandelaars zijn ook zeer welkom. Het principe is dat je op eigen kracht (met de fiets, lopend, kanoënd of skeelerend) bij je logeeradres aankomt. Zij geven je een bed voor de nacht en een ontbijt.
Je logeert dus bij mensen thuis die hun huis hiervoor open stellen. Je betaalt €8 per jaar om je in te schrijven bij Vrienden op de Fiets en je betaalt €25 per overnachting.
De bedoeling is dat je 1 nacht blijft. In principe is de aankomst na 17h en moet je weer vertrekken voor 9h.
Ik heb hier enkele keren gebruik van gemaakt en de ervaringen variëerden. Het waren altijd aardige mensen en ik voelde me meestal ’thuis’, maar het comfort van de bedden en de sociale interactie waren soms wat lastig voor mij. Als de prijs de doorslag geeft dan zijn de VodF adressen echt een hele goede optie!
B&B’s, hotels, pensions en vakantiehuizen op het Elfstedenpad
En alle andere varianten van wijnvat tot boot en van vakantiehutje tot appartement. Dit soort accommodatie komt werkelijk in alle vormen en maten en prijzen. Ik heb in B&B’s overnacht voor €35 per nacht en ook voor €100 per nacht.
Langs het hele pad zitten accommodaties. Soms kun je met een korte bus of treinrit naar een grotere plaats een uitgebreider aanbod aan accommodaties vinden. Friesland is een populaire vakantiebestemming, dus boek op tijd! Sommige accommodaties hanteren een 2 nachten verblijf als minimum. Bekijk dus goed wat het beste bij jou past.
Ik vond het fijn dat ik de mate van comfort kon uitkiezen en vaak zijn de in- en uitcheck tijden wat rianter. Bovendien kun je heerlijk anti-sociaal bijkomen van je lange wandeldag.
Voorbereidingen voor het Elfstedenpad
Je bent van plan het Elfstedenpad te gaan lopen en je bent hier al terechtgekomen? Dat is al een heel goed begin. Om je goed voor te bereiden op het wandelen van het Elfstedenpad heb ik hier wat tips die kunnen helpen bij de voorbereiding:
Handige links
Blogs lezen is een heel goed idee! Als blogger ben ik daar blij mee. Hieronder nog enkele andere websites die je kunnen helpen met jouw voorbereidingen op het wandelen van het Elfstedenpad:
- Website van Friesland Waterland. Dit is van Friezen over Friesland. Hier vind je tal van handige tips en links over andere dingen te doen in de regio, overnachtingen en fiets- en vaarroutes in Friesland.
- Website Wandelnet voor Elfstedenpad. Website met zo’n beetje alle wandelroutes in NL. Met handige kaarten, .gpx bestanden en meer wandelroutes.
- 9292ov.nl. Mijn beste vriend als ik met de bus, tram of trein moet. Hier vind je alle ov-opties om je van A naar B te brengen. En terug. Je ziet ook de kosten en soms kun je direct een kaartje boeken.
- Booking.com – Mijn 1e optie om accommodaties te boeken. Waar ook ter wereld, voor welk doel dan ook. Of het nu om hotels, appartementen of B&B’s gaat, of zelfs campings, zij hebben het grootste aanbod, de meeste informatie en tegen de beste prijzen. Boeken, communicatie en wijzigingen verlopen allemaal makkelijk, en veilig, via de site.
- Vrienden op de Fiets – voor fietsers en wandelaars! Je logeert bij mensen thuis, langs bekende fiets- en wandelroutes voor een klein bedrag.
- Facebook – Je hoeft niet per se mij te volgen maar je kunt op Facebook ook informatieve groepen vinden over het Elfstedenpad. Zoek in groepen op “Elfstedenpad” om vragen te stellen en het is leuk om jouw ervaringen te delen.
Tip: Koop het Elfstedenpad boekje
Ik raad iedereen aan die interesse heeft in het lopen van het Elfstedenpad om het boekje aan te schaffen. Dit kan helpen bij je voorbereiding en er zit een leuke stempelkaart in de kaft. De boekjes zijn uitgegeven door Wandelnet en Kwbn.
Het Elfstedenpad wordt beheerd en onderhouden door vrijwilligers. Door de aankoop van het Elfstedenpad boekje, steun je dus de stichting én het onderhoud van lange afstandswandelpaden zoals het Elfstedenpad.
Op dit moment zijn de boekjes beperkt beschikbaar. De huidige uitgave is uit 2017 en een herdruk is gepland voor 2023. Helaas is deze herdruk uitgesteld. Bij de bekende online boekenwinkel, kun je het boekje vast reserveren. Klik hier. O.a. bij de VVV in Sneek lagen nog enkele exemplaren.
Stempelen op het Elfstedenpad
Net als bij de Elfstedentocht, kun je bij het wandelen van het Elfstedenpad óók stempelen. In elk van de Friese Elfsteden kun je een stempel halen. Dit hoeft niet op de officiële kaart in het boekje (aangezien deze voorlopig uitverkocht zijn), maar kan ook op een zelfgemaakt papier/karton/kaart.
Haal een stempel in elk van de Friese 11 Steden en stuur de ingevulde stempelkaart (of een foto) op. Je ontvangt dan “een stijlvol ambassadeursspeldje met het logo van het Elfstedenpad en oorkonde”. De kosten hiervoor zijn €10 (inclusief verzendkosten).
Deze pagina zal geregeld worden aangepast met meer links en uitgebreidere informatie. Je kunt deze pagina altijd bewaren op je computer of telefoon en later nog een keer bekijken.